Wymiana rozrządu to proces skomplikowany i trudny, a do tego kosztowny. Aby uniknąć tej konieczności, najlepiej regularnie serwisować system. Dlaczego rozrząd ma tak duże znaczenie dla silnika samochodu? Czy powinno się go wymieniać zgodnie z konkretnymi interwałami?
Co to jest rozrząd w aucie i jaką pełni funkcję?
Rozrząd, to jeden z najważniejszych systemów w silniku spalinowym, który odpowiada za synchronizację pracy zaworów z ruchem tłoków w cylindrach.
Składa się przede wszystkim z wałka rozrządu, paska lub łańcucha rozrządu, a także różnych napinaczy i prowadnic, które utrzymują odpowiednie napięcie i prowadzenie paska lub łańcucha.
Główną funkcją rozrządu jest otwieranie i zamykanie zaworów w głowicy silnika, w odpowiednich momentach cyklu pracy silnika. Zawory umożliwiają wprowadzenie mieszanki paliwowo-powietrznej do cylindrów i wyprowadzenie spalin, po spalaniu. Z kolei, wałek rozrządu, który jest napędzany bezpośrednio z wału korbowego przez pasek lub łańcuch, ma na swojej powierzchni specjalne wypustki (krzywki), które przekładają się na ruch zaworów.
Poza tą funkcją, często rozrząd napędza inne elementy osprzętu, które stawiają opór pompy wody i oleju, co naraża pasek lub łańcuch na przenoszenie zbyt dużych sił i ich rozciąganie.
Zalecane interwały wymiany rozrządu
Regularność serwisu rozrządu będzie zależeć od modelu samochodu. Zwykle producenci pojazdów zalecają wymieniać pasek co 60-100 tys. km, a łańcuch co 150-200 tys. km.
Dlaczego trzeba wymieniać rozrząd regularnie?
Prawidłowo działający rozrząd umożliwia zachowanie optymalnej efektywności silnika. Synchronizacja między wałem korbowym a wałkiem rozrządu ma ogromne znaczenie dla maksymalizacji mocy jednostki, optymalnego spalania mieszanki paliwowej, zredukowania emisji szkodliwych spalin oraz zapewnienia cichej i stabilnej pracy silnika.
Jeśli rozrząd nie będzie działać prawidłowo, wówczas może dojść do poważnych uszkodzeń silnika. Uderzające tłoki o otwarte zawory mogą doprowadzić do zniszczenia jednostki!
Dlatego, niezwykle istotne jest, aby system rozrządu był regularnie poddawany kontroli i serwisowi, jeśli jest taka potrzeba.
Kiedy rozrząd jest zużyty?
Rozrząd ulega zużyciu w naturalny sposób, z upływem czasu i przejechanych kilometrów, co może prowadzić do poważnych problemów mechanicznych, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowane i naprawione.
Poznajcie kilka najczęstszych objawów, które mogą wskazywać na zużycie rozrządu:
- Hałas z okolicy silnika - najbardziej oczywistym sygnałem zużycia rozrządu jest nietypowy hałas, pochodzący z przedniej części silnika. Może to być metaliczne stukanie, terkotanie lub szuranie, szczególnie słyszalne podczas uruchamiania silnika lub na niskich obrotach. Dźwięk ten może wskazywać na luźny pasek rozrządu, zużyte rolki napinające lub uszkodzone krzywki na wałku rozrządu.
- Problemy z uruchomieniem silnika - jeśli silnik ma trudności z uruchomieniem lub w ogóle nie chce się uruchomić, może to być spowodowane przeskoczeniem paska rozrządu. Jest to sytuacja krytyczna, która może prowadzić do poważnego uszkodzenia silnika, szczególnie w silnikach z tzw. "interferencyjnym układem", gdzie tłoki mogą uderzyć w zawory.
- Gwałtowne spadki mocy i nieprawidłowe działanie silnika - jeśli samochód nagle stracił moc, zwłaszcza podczas przyspieszania lub silnik pracuje nieregularnie, przerywa, może to być spowodowane nieprawidłową synchronizacją rozrządu. To może być efekt zużycia paska lub łańcucha rozrządu, co wpływa na prawidłowe otwieranie i zamykanie zaworów.
- Zwiększone zużycie paliwa - nieefektywna praca rozrządu może również prowadzić do wzrostu zużycia paliwa. Niewłaściwe otwieranie się i zamykanie zaworów będzie skutkować niedostatecznym spalaniem mieszanki paliwowo-powietrznej.
- Kod błędu silnika (Check Engine) - nowoczesne samochody są wyposażone w zaawansowane systemy diagnostyczne OBDII, które rejestrują i zgłaszają błędy, związane z nieprawidłową pracą rozrządu. Jeżeli na desce rozdzielczej pojawi się kontrolka Check Engine, warto podłączyć samochód pod skaner OBDII, aby sprawdzić, czy problem nie jest związany z rozrządem.
Jak długo trwa wymiana rozrządu?
Czas, potrzebny mechanikom na wymianę rozrządu, może wahać się od kilku do kilkunastu godzin.
Dla wielu popularnych modeli samochodów, proces ten zajmuje średnio od 4 do 6 godzin, ale w przypadku skomplikowanych konstrukcji silnika, zwłaszcza w autach z silnikami, umieszczonymi poprzecznie czy w sportowych modelach z ograniczoną przestrzenią w komorze silnika, czas ten może być dłuższy.
Ile kosztuje wymiana rozrządu?
Przeciętny koszt wymiany rozrządu na pasku wynosi nawet do 2000 zł. Z kolei wymiana kompletnego rozrządu dla systemu z łańcuchem to koszt trzykrotnie wyższy – nawet do 6000 zł.
Trzeba mieć na uwadze, że koszty mogą być wyższe, w zależności od stopnia skomplikowania wymiany, ilości części, modelu pojazdu i tak dalej.
Wymiana całego rozrządu czy tylko paska lub łańcucha?
Wymiana całego rozrządu obejmuje zazwyczaj wymianę paska lub łańcucha rozrządu, a także wszystkich komponentów towarzyszących, takich jak napinacze, rolki prowadzące oraz często także pompy wody, jeśli jest ona napędzana przez pasek rozrządu.
Wymiana całego zestawu jest zalecana, ponieważ zapewnia większą pewność prawidłowego i długotrwałego funkcjonowania całego systemu w przyszłości.
Zdecydowanie prostszą i szybszą operacją będzie wymiana paska lub łańcucha rozrządu bez interwencji w pozostałe elementy.
Taka naprawa może być przeprowadzana, jeśli pozostałe komponenty rozrządu są w dobrym stanie i nie wykazują oznak zużycia. Należy jednak pamiętać, że pominięcie wymiany towarzyszących elementów może skrócić żywotność nowego paska lub łańcucha i prowadzić do przyszłych problemów
