Nieprawidłowa geometria kół ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo jazdy, a dodatkowo przyspiesza zużycie opon i zmniejsza komfort jazdy. Na czym polega geometria kół, kiedy należy ją sprawdzać i co zrobić, gdy jest nieprawidłowa? Dowiedzcie się z naszego poradnika!
Czym jest geometria kół?
Geometrią kół nazywa się ogólne określenie konfiguracji paru parametrów, które wpływają na ustawienie koła względem pojazdu albo podłoża. Parametry są odgórnie ustalone przez producenta, a ich utrzymanie ma wpływ na bezpieczeństwo, a także komfort i kierunek jazdy oraz zużycie elementów.
Musicie wiedzieć, że nie istnieje uniwersalna konfiguracja dla poprawnego ustawienia geometrii kół. Każdy producent samochodów ustala ją indywidualnie, mając na uwadze budowę podwozia danego modelu, a także uwzględniając daną odmianę zawieszenia i wersję silnika.
Jakie parametry wchodzą w skład geometrii kół?
Wyżej wspomniane parametry, które wpływają na geometrię kół, to:
Zbieżność kół – stanowi najważniejszy parametr geometrii kół. To, w jakim stopniu położone są względem siebie koło lewe oraz prawe jest niezwykle istotne. Nieodpowiednie ustawienie spowoduje nie tylko szybsze zużycie opon, ale też niepoprawną sterowność na zakrętach, jak również ściąganie w jedną ze stron przy jeździe na wprost.
Kąt pochylenia kół – to kąt, który znajduje się pomiędzy płaszczyzną koła, a osią pionową. Wartość dodatnia informuje, że górna część koła odchyla się ku zewnętrznej stronie, z kolei wartość ujemna, że koło pochyla się ku wewnętrznej stronie.
Kąt wyprzedzenia osi obrotu zwrotnicy – można go wyznaczyć poprzez obserwację pojazdu z boku, wówczas wyznacza się oś sworzni zwrotnicy i prostą pionową koła. Jeśli punkt przecięcia osi sworznia zwrotnicy z podłożem będzie wyprzedzać punkt styku opony z podłożem, oznacza to że jest dodatni i występuje tzw. wyprzedzenie.
Kąt pochylenia sworznia zwrotnicy – obserwując pojazd z przodu lub z tyłu wyznacza się kąt pomiędzy sworzniem zwrotnicy a osią pionową koła. W przypadku sworznia kulistego określa się linię przebiegającą przez oś obrotu sworznia w momencie skrętu, ten kąt (pochylenie) musi być zgodny z wytycznymi producenta.
Promień zataczania – wyznacza się punkt przecięcia osi pochylenia koła i osi sworznia zwrotnicy, w przypadku wartości ujemnej punkt leży powyżej płaszczyzny podłoża, a ujemnej poniżej płaszczyzny podłoża.
Gdzie sprawdzić geometrię kół?
Geometrię kół można sprawdzić w warsztacie samochodowym, który się specjalizuje w tym zakresie. Nie każdy mechanik może to zrobić, bowiem niezbędny jest profesjonalny sprzęt, którego ustawienia mierzy się z bardzo dużą dokładnością, najczęściej z pomocą wiązki laserowej.
Niekiedy do uzyskania prawidłowej geometrii kół należy wymienić poszczególne elementy zawieszenia. Powodem nieprawidłowości może być korozja lub odkształcenie. Nie każdy mechanik podejmie
Jak sprawdza się ustawienie kół?
Samo ustawienie kół koryguje się zgodnie z wytycznymi producenta samochodu, przez obrót przeciwnakrętką na drążku kierowniczym oraz zmianę długości drążka zbieżności lub odpowiedniemu dokręceniu śruby wahacza. Wszystkie elementy powinny być ruchome. Korozja lub zapieczenie skutecznie odbiorą im możliwość dalszej regulacji.
Poprawne ustawienie kół może być również utrudnione przez nadmierne luzy zawieszenia, które są wywołane zużyciem metalowo-gumowych elementów tłumiących, tzw. silentblock-ów wahacza albo zużyte sworznie wahaczy, drążki kierownicze lub końcówki drążków kierowniczych.
A jeśli zauważycie odkształcone elementy, np.: w wyniku wjechania w głęboką dziurę na jezdni, to wiedzcie, że może to doprowadzić do tak wysokiego stopnia błędu geometrii kół, że już nie uda się jej skorygować, zgodnie z fabrycznymi wytycznymi regulacji.
Jak często sprawdzać geometrię kół?
Geometrię kół powinno się sprawdzać regularnie, przynajmniej raz na rok.
Oczywiście są również sytuacje, w których powinno się przeprowadzić dodatkową kontrolę i ewentualną korektę geometrii. Mowa o:
- Montażu kompletu nowych opon.
- Naprawie zawieszenia, np.: w sytuacji wymiany wahaczy.
- Naprawie układu kierowniczego, np.: przy wymianie końcówek drążków kierowniczych.
- Po udziale w kolizji lub wypadku.
- Po wjechaniu w większą dziurę na drodze.
- W sytuacji ściągania pojazdu w jedną ze stron.
- W sytuacji nadmiernego zużycia bieżnika opon.
Dlaczego należy dbać o odpowiednią geometrię kół?
Poprawne ustawienie geometrii kół jest niezwykle istotne, ponieważ:
- Pojazd nie będzie ściągał na strony i zachowa odpowiedni tor jazdy na wprost i na zakrętach.
- Podczas jazdy na wprost kierownica również będzie ustawiona na wprost.
- Opony nie będą się nadmiernie zużywać, a ich eksploatacja będzie równomierna, co wydłuży ich żywotność i ograniczy hałas w czasie jazdy.
- Zmniejszeniu ulegnie ryzyko przedwczesnego zużycia elementów zawieszenia i układu kierowniczego.
- Spalanie paliwa nie będzie zwiększone przez dodatkowy opór toczenia.
- Zachowacie wysoki komfort jazdy.
- Zachowacie wysoki poziom bezpieczeństwa jazdy, zwłaszcza przy ostrym hamowaniu i nagłych manewrach. Samochód będzie prowadzony pewnie i przewidywalnie.
