01.03.2023

Skrzynia automatyczna i manualna – jakie są różnice?

Skrzynia biegów jest odpowiedzialna za przeniesienie napędu z silnika samochodowego na koła pojazdu. Przekładnie dzieli się na manualne i automatyczne. Pierwsze różnią się od siebie liczbą przełożeń, natomiast drugie mogą być bezstopniowe, dwusprzęgłowe i także mieć inną liczbę przełożeń. Jakie jeszcze są różnice pomiędzy skrzyniami? Sprawdźcie!

Skrzynie automatyczne są coraz bardziej popularne

Przekładnie automatyczne powstały w Ameryce Północnej. Pierwszy automat pojawił się tam już w 1904 roku, a obecnie można powiedzieć, że większość samochodów osobowych, które jeżdżą po amerykańskich drogach, je posiada.

Automaty w ostatnich latach zyskują również na popularności w Europie. Być może za 10-15 lat w Unii Europejskiej będą również tak popularne.

Kilkanaście lat temu automatyczne skrzynie biegów można było spotkać wyłącznie w drogich modelach samochodowych. Obecnie sytuacja wygląda zupełnie inaczej – automaty są montowane nawet w bardziej budżetowych markach.

Wzrost popularności automatycznych przekładni jest spowodowany tym, że w modelach klasy kompakt oraz mniejszych, są one coraz bardziej udoskonalane przez konstruktorów. I mało tego, wielu kierowców docenia jazdę automatem, ze względu na większą wygodę.

Dlaczego warto wybrać skrzynię automatyczną?

Przekładnie automatyczne o wiele łatwiej się obsługuje, a wygoda w prowadzeniu samochodu jest niezwykle ceniona przez kierowców. Zwłaszcza w ruchu miejskim, który charakteryzuje się ciągłymi zmianami przeniesienia napędu i zatrzymywania się, a nawet wolną jazdę po szybsze przyspieszenia, hamowanie itd.

Automatyczna skrzynia biegów pozwala kierowcy na spokojniejszą jazdę – musi on jedynie dodawać gaz lub wciskać pedał hamulca. Mechanizm skrzyni automatycznej dobierze sam odpowiednie przełożenie, czy moment wysprzęglenia.

W nowoczesnych modelach całość jest obsługiwana przez system elektroniczny, który jest bardziej niezawodny niż człowiek i szybciej oraz lepiej obchodzi się z obsługą sprzęgła i innych podzespołów. To również tłumaczy różnicę pomiędzy dwoma takimi samymi autami, które mają inne skrzynie biegów – wówczas będą w nich zachodzić inaczej przyspieszenia oraz zużycie paliwa.

Jakie skrzynie automatyczne są montowane w europejskich samochodach?

Wśród modeli osobowych z automatycznymi skrzyniami biegów można wyodrębnić kilka najważniejszych:

  • Volkswagen, który montuje w modelach Audi, Seat oraz Volkswagen automatyczne skrzynie DSG, które w zależności od silnika, są 6 lub 7 stopniowe.
  • Kia i Hyundai montują dwusprzęgłowe skrzynie DCT.
  • Ford montuje w swoich modelach skrzynie PowerShift.
  • Toyota stosuje przekładnie bezstopniowe.

Skrzynie manualne – dla kogo są lepszym wyborem?

Cenią je kierowcy, którzy chcą panować nad swoim autem, dobierając mu samodzielnie najwłaściwsze dla momentu przełożenie. Doceniają je zwłaszcza kierowcy aut sportowych, w których dominują skrzynie sekwencyjne.

Zasada działania skrzyni manualnej jest Wam pewnie znana – każda zmiana biegu wymaga wciśnięcia sprzęgła oraz zmiany przełożenia drążka zmiany biegów. I ta konieczność często powoduje, że kierowcy robią to zbyt słabo, tym samym skracając żywotność sprzęgła.

Obecnie najpopularniejszymi modelami skrzyń manualnych są te z sześcioma biegami do przodu i jednym do tyłu. W słabszych silnikach spotkanie skrzynie pięciobiegowe, a w nowoczesnych już nawet siedmiobiegowe!

Kiedy psują się skrzynie automatyczne, a kiedy manualne?

Każda przekładnia wymaga odpowiedniej dbałości w postaci regularnej i terminowej wymianie oleju. Żywotność skrzyni wydłużana jest również przez umiejętnie korzystanie z niej.

W skrzyniach manualnych zwykle powodem uszkodzeń jest sprzęgło, które jest zbyt delikatnie wciskane przez kierowcę. Z kolei w automatycznych skrzyniach, zwłaszcza bezstopniowych, które wymagają odpowiedniej techniki jazdy, najbardziej narażony jest silnik, który pracuje na nieodpowiednio wysokich obrotach przez złe dociskanie pedału gazu.

W wielu modelach skrzyń automatycznych jest możliwa zmiana przełożeń sekwencyjnie, czyli bez wykorzystania pedału sprzęgła, którego przecież nie ma, ale poprzez wybór w dźwigni biegów/ustawieniach pracy skrzyni/manetkach kierownicy góry lub dołu.

Najczęstszym objawem awarii w obu skrzyniach, jest brak możliwości zmiany przełożenia. W manualnych skrzyniach może wyskakiwać jedynka, albo trójka, a wsteczny nie jest możliwy do włączenia. Czasem wystarczy wymienić olej, filtry lub uszczelki, a niekiedy niezbędna jest wymiana lub naprawa sprzęgła, wysprzęglika, docisku, tarczy sprzęgła, koła dwumasowego albo naprawa układu hydraulicznego skrzyni biegów lub wymiana uszczelniaczy.

I o ile części mogą nie kosztować wiele, o tyle sama naprawa już będzie kosztowna, ze względu na proces wyjęcia skrzyni z samochodu i ponowne jej zamontowanie. 

NaukaPoradnik kierowcySamochodyTechnologiaTrendyWywiadyNaprawaNarzędziaOpony
Udostępnij: