To bardzo ważny element układu sprzęgła, który często bywa ignorowany przez kierowców. Zadaniem wysprzęglika jest rozłączanie sprzęgła i załączanie go. Awaria tego elementu prowadzi do uszkodzenia całego sprzęgła, a zmiana biegów stanie się niemożliwa!
Co to jest wysprzęglik?
Wysprzęglik, znany również jako łożysko wysprzęglające, jest ważnym elementem układu sprzęgła w samochodach z manualną skrzynią biegów.
Jego główna funkcja polega na umożliwieniu kierowcy płynnego i efektywnego załączania oraz rozłączania napędu pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów.
To małe, ale niezwykle istotne urządzenie, które pozwala na zmianę biegów bez szarpania i bez ryzyka uszkodzenia skrzyni biegów.
Jak działa wysprzęglik?
Wysprzęglik znajduje się między silnikiem a skrzynią biegów. Podczas naciśnięcia pedału sprzęgła, tłok w cylindrze sprzęgłowym (najczęściej hydraulicznym, ale zdarzają się również systemy pneumatyczne i mechaniczne) wytwarza ciśnienie w układzie, które jest przenoszone przez wysprzęglik na tarczę sprzęgła.
Zadaniem wysprzęglika jest rozłączanie sprzęgła i załączanie go. W pierwszej sytuacji przekazuje on siłę nacisku z pedału sprzęgła na mechanizm dociskowy, który oddziela tarczę sprzęgła od koła zamachowego silnika, co powoduje przerwanie połączenia pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów, a to umożliwia ich zmianę.
W sytuacji załączania sprzęgła, gdy pedał zostanie zwolniony, wysprzęglik pozwoli na równomierne i kontrolowane połączenie tarczy sprzęgła z kołem zamachowym, co zapewni płynne przejście napędu z silnika do skrzyni biegów.
Wysprzęglik a siłownik hydrauliczny sprzęgła – jakie są różnice?
Wysprzęglik, choć blisko związany z mechanizmem sprzęgła, nie jest tym samym, co siłownik hydrauliczny sprzęgła.
Wysprzęglik, czyli łożysko wysprzęglające to część mechanizmu sprzęgła, mająca bezpośredni kontakt z tarczą sprzęgła. Jego główną rolą jest przenoszenie siły z pedału sprzęgła na jego mechanizm, celem rozłączenia silnika od skrzyni biegów, w momencie gdy pedał jest wciśnięty. Wysprzęglik może być uruchamiany za pomocą systemu hydraulicznego lub mechanicznego, ale sam w sobie jest mechanizmem, który ma bezpośredni wpływ na sprzęgło.
Z kolei, siłownik hydrauliczny sprzęgła jest znany również, jako cylinder roboczy sprzęgła i stanowi część hydraulicznego systemu, który odpowiada za przeniesienie siły nacisku z pedału sprzęgła na wysprzęglik. Podczas wciśnięcia pedału sprzęgła, płyn hydrauliczny jest przemieszczany z głównego cylindra (pompy sprzęgłowej) do siłownika, który aktywuje wysprzęglik.
Choć te dwa komponenty ściśle ze sobą współpracują, to pełnią różne funkcje w systemie sprzęgła i są niezbędne do prawidłowego działania manualnej skrzyni biegów.
Najczęstsze objawy uszkodzonego wysprzęglika
Uszkodzony wysprzęglik prowadzi do szeregu problemów z działaniem sprzęgła w pojeździe. Najczęstszymi objawami awarii, są:
- Trudności z wciśnięciem pedału sprzęgła – pedał jest niezwykle twardy lub nie można go równomiernie wcisnąć.
- Hałas podczas wciskania lub zwalniania pedału sprzęgła – można usłyszeć charakterystyczne zgrzyty, stukanie lub piski, które pojawiają się przy używaniu sprzęgła.
- Wibracje pedału sprzęgła – odczuwalne są wibracje podczas wciskania lub zwalniania pedału sprzęgła.
- Problem ze zmianą biegów – zmiana biegów staje się utrudniona lub nawet niemożliwa, biegi mogą się zacinać lub nie można ich przełączać.
- Ślizganie się sprzęgła – sprzęgło nie jest w stanie utrzymać mocnego połączenia między silnikiem a skrzynią biegów, co prowadzi do jego ślizgania się i objawia zwiększonymi obrotami silnika, bez adekwatnego przyspieszenia pojazdu.
- Wyciek płynu hydraulicznego – widoczne są mokre plamy pod samochodem w miejscu, w którym znajduje się wysprzęglik.
Wymiana i naprawa wysprzęglika
Najlepszym rozwiązaniem będzie wymiana całego sprzęgła, ale możliwa jest także wymiana jedynie łożyska, zwłaszcza gdy pozostałe elementy sprzęgła będą w dobrej kondycji. Niestety trzeba mieć na uwadze, że cena wymiany łożyska będzie podobna do kosztu wymiany całego sprzęgła.
Jaki koszt wymiany wysprzęglika?
Zwykle sama wymiana tego elementu to koszt od 300 do 700 zł, a koszt samego łożyska wynosi od 50 do 400 zł.
