Systemy bezpieczeństwa w samochodach zmieniały się na przestrzeni lat. Coraz nowsze modele są mocniej wyposażone w podzespoły, które mają za zadanie dbać o bezpieczeństwo bierne oraz czynne. Co wchodzi w skład tych elementów? Sprawdźcie w naszym poradniku!
Bezpieczeństwo bierne - co to?
To zespół cech, właściwości, podzespołów samochodu, który ma na celu zminimalizowanie skutków uderzenia, powstałego w wyniku kolizji lub wypadku drogowego.
Układy bezpieczeństwa biernego stosuje się dla wsparcia bezpieczeństwa czynnego, w ich skład wchodzą:
Pasy bezpieczeństwa i napinacze, które chronią wszystkich pasażerów i kierowcę, przed uderzeniami w trakcie wypadków lub wyleceniem z pojazdu z powodu siły uderzenia.
Poduszki i kurtyny powietrzne, chroniące kierowcę i pasażerów przed uderzeniem w trakcie wypadku lub kolizji.
Wzmocnienia konstrukcyjne pasa przedniego.
Strefy kontrolowanego zgniotu – części pojazdu, które przy kolizji ulegną deformacji, pochłaniając znaczną część energii uderzenia.
Zagłówki foteli, ochraniające głowę oraz szyjny odcinek kręgosłupa.
Klejona przednia szyba pojazdu, która w trakcie wypadku nie rozpadnie się na kawałki.
Zaplanowany układ podzespołów pod maską, który ma na celu zapobieganie ich przemieszczeniu się w kabinie pojazdu lub wywołanie zapłonu w trakcie wypadku.
Niepalne i nietoksyczne materiały.
Układy przeciwpożarowe, których zadaniem jest odcięcie dopływu paliwa oraz odłączenie akumulatora.
Kształt pojazdu, który ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa pieszych, brak ostrych elementów i aktywna pokrywa silnika minimalizują ryzyko poważnych uszkodzeń.
Bezpieczeństwo bierne a czynne – różnice
Bezpieczeństwo aktywne (czynne) ma na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia wypadku lub kolizji drogowej. Składają się na nie wszystkie cechy pojazdu, które wspierają kierowcę w czasie jazdy oraz ułatwiają mu kontrolę samochodu.
Elementami wspierającymi bezpieczeństwo czynne samochodu są m.in. systemy wspierające kierowcę ADAS, a więc systemy awaryjnego hamowania, rozpoznawania znaków drogowych, aktywny tempomat, system wykrywania martwego pola, itd.
Z kolei bezpieczeństwo skupia się na zminimalizowaniu skutków kolizji albo wypadku drogowego.
Co wpływa na bezpieczeństwo bierne?
Bardzo duże znaczenie w procesie projektowania systemów bezpieczeństwa biernego w samochodzie mają Crash testy. Dzięki nim można sprawdzić skuteczność wszystkich podzespołów, które odpowiadają za ochronę pasażerów i kierowcy w trakcie zderzenia. Przeprowadza się je w warunkach laboratoryjnych, wykonując tzw. próby zderzeniowe.
W Europie Organizacja, która zajmuje się sprawdzaniem bezpieczeństwa biernego w samochodach, jest Euro NCAP.
Testom poddawane są wszystkie nowe modele samochodów, a ich wyniki są dokładnie analizowane przez specjalistów. Na tej podstawie przyznawane są oceny punktowe, a przyszli właściciele mogą się dowiedzieć, czy oferowane rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa biernego w aucie są dla nich wystarczające.
Jaki wpływ na bezpieczeństwo ma kierowca?
Bardzo ważna w kwestii bezpieczeństwa jest także kondycja psychofizyczna kierowcy. Systemy bezpieczeństwa w samochodzie mogą go wspierać zarówno w kontekście psychicznym i fizycznym, ale jeśli kierujący będzie rozkojarzony lub zmęczony, wówczas czas jego reakcji będzie opóźniony. Prowadzenie pojazdu musi być intuicyjne i ergonomiczne, każdy element rozpraszający może doprowadzić do tragedii.
Niektóre systemy bezpieczeństwa czynnego zajmują się również monitorowaniem stanu kierowcy, śledząc jego senność lub rozproszenie.
Czy można wyposażyć auto w dodatkowe elementy bezpieczeństwa biernego?
Układy bezpieczeństwa biernego są montowane w samochodach już na etapie produkcji. O ich liczbie decyduje osoba zamawiająca pojazd, wiele zależy od budżetu jakim operuje.
Doposażenie pojazdu w dodatkowe systemy bezpieczeństwa biernego w późniejszym etapie jest dość skomplikowane i wymaga ingerencji w wiele podzespołów, które już się w nim znajdują. Często to jest to po prostu nieopłacalne.
Przepisy regulujące systemy bezpieczeństwa
W dobie rosnącej liczby nowych modeli samochodów osobowych kwestia bezpieczeństwa stała się coraz istotniejsza. W związku z tym Komisja Europejska opracowała specjalne rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa ogólnego pojazdów (General Safety Regulation) w 2019 roku.
Zgodnie z nowymi przepisami, od 6 lipca 2022 roku, różne rodzaje nowych samochodów muszą być wyposażone w nowe obowiązkowe systemy bezpieczeństwa, co ma na celu zmniejszenie liczby wypadków.
Tymi systemami są m.in. asystent limitu prędkości, system utrzymania pasa ruchu i pomiaru ciśnienia w oponach oraz system eCall. Od 2024 roku we wszystkich nowych samochodach osobowych mają się znaleźć tzw. czarne skrzynki, które będą rejestrować wszystkie zdarzenia.
