Hamulce bębnowe to jeden z podstawowych typów systemów hamulcowych, który nadal jest stosowany w samochodach. Dowiedzcie się, jak działają, jakie mają zalety i dlaczego producenci wciąż lubią je montować w nowoczesnych samochodach.
Co to są hamulce bębnowe?
Hamulce bębnowe, to jeden z dwóch podstawowych typów systemów hamulcowych stosowanych w samochodach.
Chociaż obecnie częściej stosuje się hamulce tarczowe (drugi typ), zwłaszcza w nowszych modelach samochodów, to hamulce bębnowe nadal są używane, głównie na tylną oś małych samochodów i pojazdów jednoosiowych, jak np.: skuter. Zawdzięczają to swojej budowie (mniejszemu ciężarowi) i możliwości okrycia ich przed działaniem warunków atmosferycznych.
Hamulce bębnowe są bardzo wytrzymałe, mocniejsze i nie wymagają dużej siły do wytracania prędkości.
Jak działają hamulce bębnowe?
Hamulce bębnowe są skonstruowane z kilku elementów:
- Bęben hamulcowy – metalowy bęben stanowi zewnętrzną część hamulca i obraca się wraz z kołem.
- Szczęki hamulcowe – to elementy wyposażone w okładziny hamulcowe, które rozchylają się na zewnątrz i wywierają nacisk na wewnętrzną stronę bębna, co pozwala na spowolnienie obracającego się koła.
- Sprężyny – umożliwiają powrót szczęk do pozycji wyjściowej w sytuacji, gdy hamulec nie jest używany.
- Cylinder roboczy (siłownik) – służy do wytwarzania odpowiedniego ciśnienia w układzie, które powoduje rozchylenie szczęk hamulcowych.
Działanie hamulców bębnowych jest proste – po naciśnięciu pedału hamulcowego, płyn hamulcowy jest tłoczony przez cylinder główny do cylindrów roboczych, które znajdują się przy każdym z bębnów hamulcowych. Ciśnienie płynu doprowadza do wypychania szczęk hamulcowych na zewnątrz przez tłoczki w cylindrach roboczych w taki sposób, że okładziny stykają się z wnętrzem obracającego się bębna. Wytworzone tarcie między okładzinami a bębnem spowalnia obrotowe ruchy koła i w efekcie – pojazd.
Wady i zalety hamulców bębnowych
Hamulce bębnowe są znacznie tańsze w produkcji niż hamulce tarczowe, a do tego oferują lepsze samoczynne hamowanie, co przekłada się na lepszą efektywność hamowania w niektórych warunkach eksploatacyjnych. Ten rodzaj hamulców sprzyja lepszemu zatrzymywaniu drobnego brudu i wilgoci.
Ich wadą jest mniejsza efektywność chłodzenia, w porównaniu do hamulców tarczowych, co prowadzi do szybszego nagrzewania i spadku wydajności podczas intensywnego hamowania. Hamulce bębnowe są trudniejsze w obsłudze i konserwacji, ze względu na większą ilość elementów i skomplikowaną konstrukcję.
Kiedy wymienić hamulce bębnowe?
Wymiana hamulców bębnowych powinna przebiegać zgodnie z zaleceniami producenta, które znajdują się w instrukcji obsługi pojazdu. Zwykle następuje to po pokonaniu danej liczby kilometrów lub jeśli pojawią się niepokojące objawy, świadczące o zużyciu lub uszkodzeniu, takie jak:
- Słabe działanie hamulców – mniejsza efektywność hamowania lub zwiększony skok pedału hamulcowego mogą sygnalizować zużycie okładzin hamulcowych.
- Hałas podczas hamowania – piski, szuranie lub stukanie podczas hamowania mogą świadczyć, że elementy hamulców bębnowych są zużyte lub uszkodzone. Niekiedy może to być efekt zużycia okładzin lub konieczność wymiany innych elementów, np.: sprężyn lub cylindrów.
- Wibracje lub pulsowanie – odczuwalne podczas hamowania wibracje lub pulsowanie, zwłaszcza w pedale hamulcowym, mogą wskazywać na uszkodzenie bębnów hamulcowych.
- Problemy z pedałem hamulcowym – jeśli pedał jest w złej kondycji lub hamulce reagują nierównomiernie, np.: auto skręca w jedną stronę podczas hamowania, to może być znak, że któryś z elementów hamulców bębnowych działa niewłaściwie lub jest nierównomiernie zużyty.
Porównanie hamulców bębnowych i tarczowych
Hamulce bębnowe i tarczowe to dwa główne rodzaje systemów hamulcowych, które stosuje się w samochodach, każdy z nich ma swoje specyficzne cechy.
Hamulce tarczowe są lepiej wentylowane, co powoduje szybsze odprowadzenie ciepła podczas intensywnego hamowania, dzięki temu są mniej podatne na spadek efektywności hamowania przy wysokich temperaturach.
Ten rodzaj hamulców oferuje lepszą siłę hamowania, co skraca drogę hamowania. Hamulce tarczowe lepiej zachowują się podczas deszczu, ze względu na to, że schną szybciej niż hamulce bębnowe. Ich plusem jest również łatwiejsza konserwacja.
Niestety są droższe w zakupie i w wymianie, aniżeli hamulce bębnowe. Dodatkowo są bardziej wrażliwe na korozję, zwłaszcza w środowisku bogatym w sól i wilgoć.
Hamulce bębnowe są tańsze w produkcji i utrzymaniu, lepiej chronią swoje wewnętrzne komponenty, ale za to gorzej odprowadzają ciepło, mają słabszą siłę hamowania i dłuższą drogę hamowania. Ich konserwacja jest trudniejsza i czasochłonna.
Wybór pomiędzy jednym, a drugim rodzajem hamulców jest zależy od wielu czynników, w tym rodzaju pojazdu, warunków użytkowania i indywidualnych preferencji. Niektóre nowoczesne auta wykorzystują kombinację obu systemów, np.: hamulce tarczowe znajdują się na przednich kołach, oferując lepszą wydajność hamowania, a bębnowe na tylnych, ze względu na mniejsze koszty produkcji.
